Merve Çanakçı Eşik

.artSümer, 21 Kasım 2020 - 9 Ocak 2021 tarihleri arasında Merve Çanakçı’nın galerideki dördüncü kişisel sergisi Eşik'e ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyar.

Eşik, doğası gereği somut bir şeydir fakat daha çok, arada olma durumunu ifade eder, asla sadece olduğu “şey” değildir. Bir şeyin sonu, ulaşılan bir sınır, bir mekandan belirlenen çıkış noktasıdır. Aynı zamanda, bir âleme giriş, bir başlangıç, gerçek bir yenilik anıdır. Eşikte, hareketin ortasındasınızdır, bir akışın içinde, ne burada ne de orada ancak her iki katmanı aynı anda ayıran ve birbirine bağlayan belli belirsiz bir aralıkta…
Merve Çanakçı sanatsal pratiğinde insanlık durumunu çeşitli açılardan araştırıyor ve yorumluyor. Çanakçı’nın .artSümer’de gerçekleşen Eşik başlıklı kişisel sergisinde bu doğrultuda gelişen, uzun bir sanatsal düşünme ve uygulama döneminin sonucunda ortaya çıkan hibrit bir çalışmanın neticeleri sergileniyor.

Sergideki Toplanmış Manzara adlı kilit iş izleyiciyi bir ikilem, bir çelişki, bir muamma ile karşı karşıya bırakıyor. Kaplan desenli, işlenmiş kumaş parçası üzerine boyanmış soyut manzara, basitçe sınıflandırılmaya meydan okuyan ve olduğu şey gibi görülmeyi talep eden bir nesne olarak, bir heykel gibi sunuluyor. Sezgisel olarak ortaya çıkan bu çalışma, sanatçının kendi içinde ve dışarıda yaşadığı halleri anlamlandırmasına izin veren teorik çerçevenin bir parçası... İçeriğiyle aşılanmış formu ve türe meydan okuyan maddeselliğiyle, izleyiciyi manzara resminin geleneklerini sorgulamaya ikna ederken, birden fazla okumaya izin veriyor.

Sergideki bir diğer dikkat çekici iş, yirmi üç adet kağıt üzerine karakalem çizimden oluşan Döngü başlıklı yerleştirme. Bu eser serginin rizomatik doğasını görünür kılıyor. Alışılmadık görünümlü bir hava bitkisi olan Tillandsia caput-medusae (Medusa başı) motifinin sürekli tekrarı, adını aldığı Medusa kadar büyüleyici. Burada, insan faaliyetlerine statik ve belirlenmiş bir zemin değil, hareket ve geçiş ilkesi olarak doğa anlayışı mevcut.
Çanakçı’nın sergiye hazırlanırken yaptığı kapsamlı araştırma ve derin düşünme dönemi, çağdaş post-hümanist söylemle kesişen fikirlerle sonuçlandı. Böylece Çanakçı, insan doğasını araştırmaya devam ederken ileriye doğru yeni bir adım atıyor; kasıtlı olarak kendimizi bulduğumuz yer, bir geçiş anı olan eşiği araştırırken insan, doğa, hayvan, özne, nesne, kültür ve tarihin algılanışını sorguluyor.

Sergide insanın nasıl işlediğine, onları neyin insan yaptığına ve toplumun nasıl şekillendiğine dair sanatsal merakını derinlemesine inceleyen işler de var. Çanakçı bu doğrultuda aile yapıları, benlik fikirleri, aidiyet ve toplumsal cinsiyet üzerine yorumlarda bulunuyor, imgeler çatlakların arasından sızan su gibi farklı biçimler alıyor, kendilerini saklıyor ya da gösteriyorlar. Ayrı ama bağlantılı eserler malzemenin nasıl ele alınacağı, sanatı görmek ve mevcut küresel dönüşüm anımızı yansıtmak için yeni yaklaşımlar öneriyorlar.