Bihter Yasemin Adalı İyi Hislerle Dolu Bir Kiler

Bihter Yasemin Adalı’nın 2011-2020 arasında yaptığı manzara resimlerine baktıkça, çeşitli hazne imgelerinin yinelenişine rastlıyoruz. Saksılar, sepetler, tencereler, süzgeçler, reçel kavanozları, sürahiler ve türlü şekillerde küpler hiç beklenmedik yerlerde karşımıza çıkıyor. Bir badminton lesinin ortasında asılı kalmış bir meyve sepeti, dağ yamacını tırmanan bir tencere, bir otobanın kenarına kurulmuş bir sofra ve o sofrada görünmez bir el tarafından servis edilen vişneli bir torta.. Her biri metaforik bir eylemin içinde durakalmış halleriyle gözlerimizle buluşuyor. Antik Yunan vazoları gibi bu hazneler de içlerinde depolamak için tasarlandıkları sıvıları tutmakla kalmıyor, üzerilerindeki resimlerle anı, öykü ve mitleri taşıyıp, yapıldıkları zaman ve bağlamın ötesine taşıyorlar.

Sanatçı bu hazneleri, iç organlar ya da uzuvların yetmediği durumlarda imdada yetişen dış organlar olarak değerlendiriyor. Bu haznelerin kimi sindirmek için ek bir mide, kimi güzel anıları unutmamak için ek bir beyin, kimi ise henüz sırası gelmemiş istekler için ek bir yürek işlevi görüyor ve nihayetinde sanatçı tüm kaplarda duran canlı şeylerin bir arada duracağı ve tazeliklerini koruyacakları bir kiler tasarlıyor.

Resmedilen tüm bu metaforik hazneler içlerinde hayatta kalma arzusunu ve sonsuzluk özleminibarındırıyor. Hazneler,yaşamınsınırlılıklarınaveölümlülüğekarşıbirmücadeleyi ve bazen de bu mücadelenin kifayetsizliğini taşırlar içlerinde. Bir turşu ya da reçel kavanozu, olgunlaştığı andan itibaren çürümeye başlayan meyve için zamanı durdurma çabasını içinde taşır. Turşu kurmak veya reçel yapmak, sanatçının yaratıcı süreçte zaman ve geçicilik ile mücadelesini, Rollo May’in tabiriyle ölümsüzlük özlemini dindirir.

Salça kavanozu aralanınca duyulan ‘tok’ sesi, kaşığın ucunda geçmiş yazın tadı, reçel kavanozu açılınca şeftalinin uzaklardan gelen taze kokusu ve mevsimlerce hapsedilerek yitmeyen canlılık, insanın ölüme karşı zaferini neşeli bir fısıltıyla müjdeler.

Tekrar tekrar karşımıza çıkan bu hazne formlarının bazıları botanik ve bahçenin, bir çoğu ise mutfak ve sofranın gerçeğine ait. Bu nesnelerin engin bir topografya içindeki sıradışı konumları, gündelik yaşamın içindeki işlevleriyle transpoze oluyor ve mecazi bir eylemin temsiline işaret ediyor.