Zeynep Beler, Damla Yalçın, Güçlü Öztekin, Sinan Logie, Güneş Terkol Barok Ev

BAROK EVE GİRİŞ

1.

9 Ekim-30 Kasım arasında Krank Art Gallery’de gerçekleşen Barok Ev sergisinde tılsımlı şeyler var. Damla Yalçın, Güneş Terkol, Güçlü Öztekin, Zeynep Beler, Sinan Logie'nin bir araya geldiği etkinliği esrarengiz kılan mevzulara doğrudan dalabilmek ve serginin üzerindeki örtüyü kaldırabilmek önemli. Bu açıdan Barok Ev’e dair ortaya harita koymak kıymetli.

Önce barok kelimesini dışarıda bırakarak evin tek tip bir anlama indirgenmemesi gerektiğiyle başlanabilir. Çünkü ev sabit bir mekan değildir. Değişir, dönüşür ya da farklı duygu durumları ile iç içe geçer. Aynı zamanda ev yaşanan olaylar zinciri ile de ilişkilenir. Kimi zaman mahremiyetin barındığı, şiddetin gerçekleştiği, üzerinde kaçma planlarının yapıldığı ya da basit ifadeyle iktidar mekanizmalarının çalıştığı yer olma ihtimalini taşır.

Serginin ev ile bağlantısını kurarken olumlu anlamda oynak zeminine akışkanlık denilebilir.

Nitekim Barok Ev’e yerleşen estetik pratiklerde hayal gücü, hafızada biriktirilen olay örgüleri, farklı mekanlar oluşturma gibi birbirinden başka görünen dünyaların bir aradalığı söz konusu. Bu durum heterojen (çok türlü) unsurların beraberliği olarak da görülebilir. Eserlerin deneyimleri ortak dünyaya seslenirken aynı mekanda durabilmenin özgünlüğünü taşıyor. Yalnız oluşan bu çeşitliliğin ayrıntıları sergiyi anlamak açısından önemli.

2.

Estetik aynı zamanda karışıklılığa mı işaret eder?

Eseri meydana getirirken bakış açılarının, deneyimlerin elbette bir önemi var. Mevcut çalışmaya kurallar dayatmaya kalkışmanın sorunlarından bahsedilebilir. O halde estetik yapma tarzları ile görünürlük arasında doğrudan bağlantı kurulması deneyimidir. Tüm bunlarla beraber karışıklık da devreye girer. Eseri ortaya koyarken onun derinliği hesaplanabilir olmanın ötesine geçerken  karışıklık farklılaşmaya, özgünlüğe kapı açar.

Serginin adına da ilham veren Deleuze'ün barok ev kavrayışı böyle bir konumda durur. Filozofa göre; barok evin ilk katında, dünyayı buyur eden bütün duyularıyla beden oturur. İkinci katta bedeni ve bedene her yerden sızan yaşamı izleyen tin (veya monad) vardır. Elbette barok ev iki kata indirgenemez. Her kat sürekli birbiriyle ilişki haline gelir.

İlk fragmanda barok kelimesi ayrıntılarından dolayı dışarıda bırakılsa da sebebi tek başına değerlendirilemez oluşu. Oysa tıpkı ev gibi barok da akışkan bir kelime. İkisi beraber ele alındığı zaman yaratıcılığın mekânı olarak açımlanma potansiyelini taşır. O zaman beş sanatçının da eserlerinin kendi barok evlerinde doğduğunu söylemekte bir sakınca yok.

Böyle bir estetik çerçeve içerisinde Güneş Terkol'un Uçuşan ve Küçük Ölçekler adlı eserleri hayal gücünü, göçebeliği işaret ederken Damla Yalçın'ın Evseme serisi hafıza çalışmaları olarak göze çarpıyor. Sinan Logie Akışkan Yapılar yerleştirmesinde yeni bir mimari formun oluşumunun ihtimallerini sorguluyor. Güçlü Öztekin'in İsimsiz 50, Kalıp isimli çalışmaları ve  Zeynep Beler'in Hallucinations çalışması yine mekân algısına dair başka perspektiflere işaret ediyor.

İlk fragmanın başında sergideki heterojenlik hususu bir kez daha açık şekilde gündeme gelebilir. Aynı tema etrafında dahi (mekan) farklı çalışmaların varlığı Barok Ev’in kurucu dinamiğini oluşturuyor. Güneş Terkol’un oluşturduğu göçebe figürler ile Damla Yalçın’ın hafıza ve hayal gücü serilerinde beliren iç mekan tasavvurları birbirine uzak gibi görünürken esasında bir mantıktan diğerine geçişi belgeliyor. Öte yandan Sinan Logie’nin Akışkan Yapılar yerleştirmesindeki alternatif arayışlar Zeynep Beler’in Hallucinations çalışmasında bir mekanın göstergelerine akıyor.

Dünyanın karmaşıklığını işaret edip tek tip formları aşan ve bir sanat demokrasisine açılan sergi üzerine çok şey konuşulur, yazılır. Bu açıdan seyirciye de pay bırakmak gerekli.

O halde fikirlerin gücü ve yaşama başka açılardan bakma anlamında kuvvetler ağı oluşturan Barok Ev’e hoş geldiniz.