Bedri Baykam’ın Sanat Tarihi Haritası

Bedri Baykam’ın Sanat Tarihi Haritası
-Sanat tarihi haritasının en tepesinde, Rönesans’tan önce dünyanın farklı noktalarında ve dönemlerinde iz bırakmış değişik kültürlerin, medeniyetlerin hatırlatmaları var.
-Harita’nın sağında ve solunda 13. yüzyıldan başlayarak belli başlı tarihi, kültürel olaylar ve kişiler
kronolojik olarak yer alıyor.
-Harita’nın solunda Batı dünyasının önemli yazar, sanatçı, müzisyen, bilim veya devlet adamları
var, sağında ise Doğu dünyasının...
-Harita’da Rönesans’tan bugüne yedi asra yakın sürenin içinde tüm sanat akımlarının birbiriyle
olan ilişkileri ve etkileşimleri var.
- Sanatçılar, Harita’nın son otuz yılında çağdaş sanat akımlarıyla ayrılmaktan çok, farklı ve benzer
sunum/algı platformlarıyla ele alındı. Örneğin “Bienal Sanatı”, “Fuar Sanatı”, “yeni
happening’ler” gibi... Bu son dönemler çok daha uluslararası ve çok kültürlü bir içeriğe sahip.
-Normalde, klasik dönemler, Empresyonist dönem, modern akımlar, post-modern ve çağdaş
dönemler ayrı ayrı ele alınır. Harita’nın dikey okumasıyla, tüm akımları bir bütün olarak
algılamanız, kıyaslamalar yapmanız ve aralarındaki dönemsel ilişkileri kurmanız mümkün olacak.
Ayrıca Harita’nın herhangi bir noktasında, yatay okumayla karşınıza çıkan sanatçının, yazarın,
filozofun hatta bilim insanı veya politikacının kendi döneminde nasıl bir dünyada yaşadığını ve
nelerden etkilenmiş olabileceğini de gösteren şaşırtıcı bir ilişkiler dizisi kurmak mümkün.
-Böylece Harita’da kronolojik dikey okuma, zaman içinde seyahat etme imkanı sağlarken, aynı
şekilde yatay coğrafik okuma da eşzamanlı olarak dünyada, Batı’da veya Doğu’da neler
yaşandığını gösteriyor.
-Harita’nın solunda daha çok hikayeli, bol renkli, figüratif, fırça darbeli, dışavurumcu, Pop veya
realist işler göreceksiniz. Onları taşıyan yön okları “sıcak” ve kırmızı. Harita’nın sağında ise daha
çok kavramsal, düşünsel, minimal, Hazır-Yapım’a, Arte Povera’ya, Bienal Sanatı’na yönelen,
“soğuk” hattı temsil eden oklar ise mavi. Arada Gutai veya Fluxus gibi ne soğuk ne sıcak, “ılık”
akımlar da var. Bir de bu hatların üstünde Harita’da tepeden aşağıya doğru geçen yön otoyolları
var. Örneğin Sürrealizm’e giden otoyol, Hieronymus Bosch’dan geliyor. Sembolizm’den geçerek,
Dadaizm üzerinden Sürrealizm’e iniyor. Keza Pop Art’a inen otoyol, Japon usta Hokusai’den
başlayarak Fransız Nabileri ve Sentetizmi’nin ardından, Vallotton ve Serusier gibi isimlerin
peşinden 1930’ların sanatçısı Amerikalı Stuart Davis üzerinden, Andy Warhol ve Lichtenstein’in
Pop Art’ına ulaşıyor.