Toygun Özdemir Altın Çağ

Toygun Özdemir’in Altın Çağ başlıklı sergisi 8 Ocak – 5 Şubat 2022 tarihlerinde Öktem Aykut’ta. Aynı ebattaki 8 resimden oluşan Altın Çağ, Özdemir’in Öktem Aykut ile beşinci sergisi.

"Dedemi kaybettikten çok sonraları tamamen şans eseri elli altmış adet, çoğunun arkası tarihlenmiş, küçük boyutlu fotoğraf buldum. Biraz elimde çevirdikten sonra çocuklukta dinlediğim dağınık hikâyelerin bir kısmının burada geçtiğini farkettim. Zamanla arka yüzlerdeki notlar sayesinde bir kronoloji oluşabileceğini farkettim ve sonunda ortaya şöyle bir hikâye çıktı.

Yaklaşık yirmi kişilik bir ekip 1948-1955 yılları arasında Van Gölü’nde ‘Tatvan’ adında bir gemi yapmak üzere görevlendiriliyor ve sonunda bu gemiyi yüzdürüyorlar. Bu süreçte orada peyzaj düzenlemeleri, sosyal tesisler yapıldığını görüyoruz. Bir futbol takımı kuruluyor. Dostluklar şekilleniyor, kadınlı erkekli. Küreğe çıkıyorlar mesela hep beraber. Benim fazla okumam olarak görülmeyecekse bir modernite inşası var her anlamda. İşaret edilen ve ulaşıldığında refah getireceğine inanılan bir batı standartı var. Topluluğun bu duruma nasıl bağlandığını da görebiliyorsunuz. Birbirinden çok farklı insanlardan oluşan bu ekip değer yaratmanın, yoktan var etmenin ortak kıvancını yaşıyorlar. Ama tepeden inme bir durum da söz konusu, bunlar sizin hayalleriniz ve değerleriniz olmayabilir fakat benimsenmeniz iyidir gibi. Çünkü kökler var, gelenek var. Bu çarpışmalardan bir dizi resim yapmak istedim, hem görünenin arkasına bakmak hem de bu ‘dün nasıldı?’, 'bugün nereye geldi?’ gibi sorular sormak için. Resimlerde bir de sembolik yaklaşım var. Karar vericiyi prangalanmış bir deniz canavarı olarak hayal ediyoruz, uygulayıcıları ise ona bağlı zincirleri kendilerince çekiştiren dağınık bir topluluk.

Leviathan yani deniz canavarı imgesi bir birleştirici olarak bana çok uygun göründü ve fotoğraflardan aldığım sahneler ile bir nevi hikâye anlatmaya giriştim. Sekiz tuvalden oluşacaktı. Öncelikle kilden basit bir maket hazırladım. Maket bir kale, vahşi görünümlü bir deniz canavarı ve kırmızı elektrik tellerinden oluşuyordu, canavarın saçtığı ateşe dair bir metafor olarak; fotoğraflardan seçilen sahnelere bir fon görevi üstlenmesi ve boyama esnasında yön göstermesi amacıyla hazırlamıştım, epey de yararını gördüm. Arada böyle yöntem değişiklikleri yapmanın da heyecanı arttırdığını düşünüyorum. Fırçanın yönünü de biraz canavarın macerasına göre belirlemeye çalıştım. Mesela biraz o eğretiliği ve gerginliği hissettirmek adına bazı bölümleri sol elimle yaptım. Alışık olmadığım, uygun bulmadığım renk ve biçimlerle sonuca gitmeye çalıştım. Hayal edilen nokta ile ulaşılan arasındaki mesafelere ve etkenlere biraz baktım. Fonda her zaman canavarın farklı hallerini izliyoruz. Bir sahnede zincirlerinden boşaldığını görüyoruz, başka birinde ateş saçarken. Suyun altından sessizce izliyor mesela bir diğerinde. Etrafında da bu insancıklar ve onların bu durumla imtihanı. Serinin ismi de ‘Altın Çağ’.”

Toygun Özdemir (1986, İzmir) lisans öğrenimini Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Resim Bölümü’nde tamamladı. İstanbul’da yaşayan ve çalışmalarını sürdüren Özdemir’in önceki sergileri: “Bütün Resimleri” (2016); “Yabancı” (2017); Miart fuarındaki solo sunum (2018, Milano) ve “Kalender” (2019).