Hacı Sabancı: “İlk eseri alınca bir bağımlılık başlıyor”

Marinsa Denizcilik Yönetim Kurulu Üyesi, Densa Holding Başkan Yardımcısı ve koleksiyoner Hacı Sabancı; ilk eseri aldıktan sonra devamının bir bağımlılık şeklinde geliştiğini söylüyor. Koleksiyonerliğinin arkasındaki motivasyonu “tutku” olarak tanımlayan Sabancı ile seçkisinin dinamiklerinden son aldığı esere uzanan pek çok konu hakkında sohbet ettik.

Röportaj: Burcu Dimili

Eserler: Seyhun Topuz, Canan Tolon, Kemal Önsoy, Koray Ariş, Gülay Semercioğlu

Sanata dair hatırladığınız ilk anınız nedir? Sanatla nasıl tanıştınız?

Üniversiteye hazırlanırken, kabul şartlarından biri de okul dışı aktivitelerdi. Sakıp Sabancı Müzesi’ne okul sonrası gönüllü olarak çalışmaya gidiyordum. Her gün okul sonrası üç-dört saat giderdim. O zamanlar hatları Türkçeye çeviren bir hoca vardı, ben de kendisinin el yazısıyla yazdığı notları bilgisayara geçirirdim. Sanatla, müzeyle ilk tanışmam veya ilk ilgimi çekmesi lise yıllarımda oldu diyebilirim. Daha sonra üniversite yıllarında sanat tarihi dersleri almaya başladım ve böylece ilgim daha da artmış oldu.

Ahmet Güneştekin, Devrim Erbil, Refik Anadol, Ergin İnan, Seçkin Pirim

“O ilk eseri alınca bir bağımlılık başlıyor” 

Koleksiyonerlik serüveniniz ne zaman ve nasıl başladı?

2013 yılında başladı. İstanbul’daki yabancı bir sanat fuarını geziyordum ve orada ilk defa bir eser aldım. Sanırım o ilk eseri alınca bir bağımlılık başlıyor. 🙂

Gülay Semercioğlu

İlk aldığınız eser hangisiydi? Eserde sizi yakalayan şey neydi?

Ioan Popdan’ın eseriydi. Eser uzaktan bakınca bir hedef tahtası görünümünde. Hem eserde kullanılan farklı renkler hem de “hedef belirleme” fikri beni yakaladı.

Eric Baudart, Joe Black, Kemal Tufan, Azade Köker

“Koleksiyonerliğimin arkasındaki ana motivasyon tutku” 

Koleksiyonerliğinizin arkasındaki ana motivasyon nedir? Koleksiyonunuzu oluştururken ve eser alırken nelere dikkat ediyorsunuz?

Koleksiyonerliğimin arkasındaki ana motivasyon tutku. Bir sanatçının, eserin, akımın peşinden sürükleten güç, ona olan bağlılık ve tutku. Bir eseri alırken öncelikle kendi beğenim ve alım gücüm ilk kriterlerimden. Beğeniyorsam ve imkânlarım çerçevesinde alabileceksem hızlıca karar veriyorum.

Ebru Döşekçi

Koleksiyonunuzda kaç eser yer alıyor? Seçkinizde hangi isimler var? Eserlerin dağılımı evin bölümlerine göre nasıl konumlanıyor? Örneğin salonunuzda, çalışma odanızda ya da yatak odanızda hangi eserler yer alıyor?

Bizim aile koleksiyonumuzun ismi Arzu – Ömer Sabancı Koleksiyonu. Çağdaş sanat alanında tablo, heykel, video, enstalasyon gibi farklı kategoride toplamda 250’nin üzerinde eser var koleksiyonda. Türk çağdaş sanatının neredeyse bildiğimiz tüm isimleri yer alıyor, ayrıca son yıllarda yabancı sanatçıların da eklenmesiyle güzel bir koleksiyon ortaya çıktı. Ev ve ofislerde mümkün olduğunca sergilemeye, gelen dostlarımız ve misafirlerimizle koleksiyonu paylaşmaya özen gösteriyoruz.

Abdurrahman Öztoprak, Abdurrahman Öztoprak, Güngör Taner, Kemal Önsoy, Gülay Semercioğlu

Bu eserlerden sizin için özel bir hikâyesi olan varsa anlatabilir misiniz?

Ardan Özemoğlu’nun ‘’Me We’’ eseri Nazlı’nın (Kayı) bana doğum günü hediyesiydi, o sebeple o eserin yeri ayrı. 🙂

Koleksiyonunuzu özetlemeniz gerekse nasıl anlatırdınız? Topladığınız belirli bir sanat türü var mı?

Özenle seçilmiş ve bütünlüğü olan bir koleksiyon oluşturduk. Uzun süredir emek veriyoruz, tamamı çağdaş sanat eserlerinden oluşuyor. Yağlı boya, tuval, enstalasyon, video art, neon, heykel gibi pek çok disiplinden eser var. Aslında çağdaş sanatın aklınıza gelebilecek nerdeyse her türü var.

Patrick Hughes 1-1

“Depoda eser tutmuyorum, eserleri paylaşmayı seviyorum” 

Evinizde sergilediğiniz eserlerin yerini sık sık değiştiriyor musunuz? Aldığınız eserlerle ne kadar süre birlikte yaşıyorsunuz ve ne sıklıkla ev-depo ya da odalar arası yerini değiştiriyorsunuz?

Evimde çok sık değişikliğe gitmiyorum ama ofisimdeki eserlerin yerlerini daha fazla değiştiriyorum. Şu ana kadar sadece bir eser sattım, öyle düşünürsek satın aldığım eserle baya uzun bir süre yaşıyorum diyebiliriz. Depoda eser tutmuyorum, eserleri paylaşmayı seviyorum.

Canan Tolon

“Bir bilene sormakta mutlaka yarar olduğunu düşünüyorum”

Koleksiyonunuzu oluştururken profesyonel destek alıyor musunuz? Ya da yakın çevrenizde görüşlerine saygı duyduğunuz, fikrini aldığınız birileri var mı?

Evet, mutlaka profesyonel destek alıyorum. Benimki hem amatör bir göz hem de yeteri kadar bilgiye sahip değilim, o sebeple bir bilene sormakta mutlaka yarar olduğunu düşünüyorum. Hem piyasayı daha yakından takip ediyorlar hem de doğru bir yönlendirme yapma şansları oluyor. Yakın çevremde de sanatla ilgilenen çok arkadaşım var, onların da görüşlerini alırım zaman zaman. Annem Arzu Sabancı da çok ilgili, alım yapmadan önce ona da danışırım. 

Selma Gürbüz

Satın aldığınız sanat eserlerini nereden buluyorsunuz ve hangi eserleri alacağınıza nasıl karar veriyorsunuz?

Birçok farklı şekilde buluyorum diyebiliriz. Müzayedeleri ve sergileri takip ediyorum, fuarları kaçırmamaya çalışıyorum. Öncelikle bu üç şekilde buluyorum. Tabii onun dışında tanıdığım güvendiğim galericiler var, onlar beğenebileceğim bir eser olduğunda benle paylaşıyorlar, o sayede de alım yaptığım oluyor.

Ahmet Güneştekin
Ahmet Güneştekin

Hangi galerileri, fuarları ya da platformları takip ediyorsunuz?

Galeriler arasında bir ayrımcılık yapmam, benim için sanatçı daha önemli. Yani sanatçıyı takip ederim ve hangi galeride sergi açıyorsa onu kaçırmamaya çalışırım. Pandemi sebebiyle uzun süredir fuar yapılamamış olsa da en sevdiklerim arasında Art Basel Miami, Frieze London ve Contemporary İstanbul yer alıyor. Umarım pandemi bitince tekrar fuarlara gidebiliriz. BASE ve Kolekta’yı da severek takip ediyorum.

Bedri Baykam, Ahmet Güneştekin, Ebru Döşekçi

Dijitalleşme koleksiyonerlik anlayışınızı değiştirdi mi? Bir eseri online mecrada görüp alım yapıyor musunuz?

Evet yapıyorum. Online müzayedelere katılıyorum. Hatta çok da keyif alıyorum. Eskiden telefonla katılım yapılıyordu, şimdi daha da güzel oldu bence. Anlık her eseri takip etme olanağına sahip olabiliyorsunuz. Dijitalleşme bende anlayış değişikliği yaratmadı açıkçası, zaten ben eser almaya başladığımda dijital bir çağdaydık, biraz daha hızlandı ve daha online’a döndü diyebilirim. Ama bu durum benim anlayışımda büyük bir değişikliğe sebep olmadı.

Peter Gronquist

“Eserin hikâyesini, direkt eseri üreten kişinin ağzından dinlemek esere daha fazla bağlanma hissi uyandırıyor”

Eserin ardındaki sanatçıyla tanışmak sizin için ne kadar önemli?

Sanatçılarla tanışıp sohbet etmekten çok büyük keyif alıyorum. Onların fikir dünyası ve hayal gücünü dinlemek bana da ekstra bir şeyler katıyor. Ve eserin hikâyesini, direkt eseri üreten kişinin ağzından dinlemek de esere daha fazla bağlanma hissi uyandırıyor.

Seo Young Deok

Koleksiyonerliğe başladığınızdan beri zevkleriniz nasıl değişti? Sanat bilginiz nasıl gelişti ve güçlendi? Ayrıca o dönemden şimdiye sanat dünyasında nelerin değiştiğini düşünüyorsunuz?

Zamanla insanın hem zevkleri hem de huyları değişiyor. Bunun yanında dünya da gelişip değişiyor. İçinde yaşadığımız çevre, toplum hepsi değişiyor ve bizler de bu değişime ister istemez ayak uyduruyoruz. Sanata olan ilgi ve farkındalık da yıllar içinde artarak gelişiyor. Yeni çağdaş sanat müzeleri açıldı ve açılmaya devam ediyor. 

Mehmet Güleryüz

Son aldığınız eser bilgisini bizimle paylaşabilir misiniz? Bu eserde sizi yakalayan şey neydi?

Jacinto Moros’un bir eserini aldım. Tahtayı kullanış biçimi ve esere verdiği form çok hoşuma gitti.

Koleksiyonunuzu sergilediğiniz zamanlar oluyor mu, bu konuda görüşleriniz neler?

Şu ana kadar biz kez Contemporary İstanbul etkinlikleri kapsamında koleksiyonumu ziyarete açtım. Bir kez de Artweeks Akaretler’e koleksiyonumun küçük bir kısmı ile katıldım. İkisi de çok hoşuma gitmişti, ileride daha kapsamlı bir sergi yapma hayalim var.

Bedri Baykam

Okuyuculara Kolekta üzerinden yakın takibe alınacak sanatçılar önermenizi istesek hangi isimleri söylersiniz?

Oganaki’yi (Ogan Akıncı) çok beğeniyorum. Birkaç ay önce çok güzel bir sergisini gezmiştim ve çok beğendiğim, bir eserini aldım. Eserlerindeki ince detay ve işçilik gerçekten şahane. Kendisini öneririm.

Ahmet Oran

“İlk eserlerini alırken gerçekten sevdikleri, ilgi duydukları bir eseri almalarını öneririm”

Henüz hiç eser almamış birine ya da genç koleksiyonerlere tavsiyeleriniz ne olurdu?

“İlk eser”lerini alırken gerçekten sevdikleri, ilgi duydukları bir eseri almalarını öneririm. O daha sonra bağımlılık yaratacak, kana bir girdi mi bir daha çıkmayacak. 🙂

Seçkin Pirim

Ayrıca yakın zamanlı başka projeleriniz varsa sizden dinlemek isteriz.

Aslında koleksiyonumuzun bir kısmını halka açık bir sergi hâlinde sergileme projem vardı. Bu proje pandemi sebebiyle ne yazık ki rafa kalkmış durumda. Ama bugünler de geçecek inşallah ve sağlıklı günlerde hayalimdeki projeyi gerçekleştirebileceğim.

Güngör Taner
Adnan Çoker
Ergin İnan
Kemal Önsoy
Sitemize giriş yaparak kişisel verileriniz, site kullanımınızı analiz etmek, sosyal medya özellikleri ve reklamları kişiselleştirmek amacıyla çerezler aracılığıyla işlenmektedir. Detaylı bilgi için Çerez Politikası Metni’ni okuyabilirsiniz. Anladım butonuna tıklayarak açık rıza beyanında bulunmuş olursunuz.