Koleksiyoner Emre Dökmeci küçük yaşlardan itibaren sanat ve sanatçı çevresine aşina olduğunu söylüyor. Toplama ve biriktirme hevesinin de kendini bildi bileli olduğunu söyleyen Dökmeci ile koleksiyonunun ana motivasyonundan gerçekleştirdiği koleksiyon sergisine, takip ettiği sanatçılardan genç koleksiyonerlere tavsiyelerine dek pek çok şey hakkında konuştuk.
Röportaj: Burcu Dimili
Sanata dair hatırladığınız ilk anınız nedir? Sanatla nasıl tanıştınız?
Rahmetli babam ile amcamın edebiyatçı ve şair olması, Türkiye’nin ilk şiir dergilerinden KAYNAK dergisini çıkarmaları dolayısıyla, kendimi bildim bileli sanat ve sanatçı çevresine aşinayım.
Koleksiyonerlik serüveniniz ne zaman ve nasıl başladı?
Küçük yaşlardan itibaren pul koleksiyonu yapıyordum. Bunun dışında zengin bir oyuncak araba koleksiyonum vardı. Toplamaya ve biriktirmeye hep hevesim oldu. Bugünkü çağdaş sanat koleksiyonumun temelleri ise 90’lı yıllarda, 20’li yaşlarda atıldı.
İlk aldığınız eser hangisiydi? Eserde sizi yakalayan şey neydi?
İlk aldığımız eser, Kayıhan Keskinok’un tuvaliydi. O zaman alım kriterimiz beğeniydi. Beğendim, beğenmedim dürtüsüyle seçim yapıyorduk.
Koleksiyonerliğinizin arkasındaki ana motivasyon nedir? Koleksiyonunuzu oluştururken ve eser alırken nelere dikkat ediyorsunuz?
Ana motivasyonum tutku. Koleksiyona alım yaparken, koleksiyonun bütünlüğüne uyması, sanatçının iyi işi olması ana prensibimiz. Yıllar içerisinde bilgi ve akıl beğeninin yerini aldı.
“Tek alımlarla oluşturulan koleksiyonun kendisini bir sanat eseri olarak gördüğünü belirtmiş Duchamp”
Koleksiyonunuzda kaç eser yer alıyor? Seçkinizde hangi isimler var? Eserlerin dağılımı evin bölümlerine göre nasıl konumlanıyor? Örneğin salonunuzda, çalışma odanızda, yatak odanızda ya da çocuk odalarınızda hangi eserler yer alıyor?
Marcel Duchamp’ın bir koleksiyonere söylediği sözü çok severim. Tek tek alımlarla oluşturulan koleksiyonun kendisini bir sanat eseri olarak gördüğünü belirtmiş Duchamp. Ben de koleksiyonu bir bütün olarak değerlendirdiğimden kaç parçadan oluştuğunu değil bütünlüğünü önemsiyorum. Yaşadığımız tüm mekânlarda, evlerimizde ve ofiste yer alıyor eserler.
Bu eserlerden sizin için özel bir hikâyesi olan varsa anlatabilir misiniz?
Hemen hepsinin kendine özel bir hikâyesi var, ayrım yapamayacağım.
Koleksiyonunuzu özetlemeniz gerekse nasıl anlatırdınız? Topladığınız belirli bir sanat türü var mı?
Sevgili Ali Akay’la koleksiyon sergimizi (Gülin ve Emre Dökmeci-Aklımda Bir Delilik Var) yaptığımızda ki değerlendirmesini burada kendisini de sevgiyle anarak paylaşmak istiyorum: “Ankaralı sanatçılarla başlayıp, helezonik bir şekilde yayılarak genişleyen ve Türkiye sanat dünyasının gelişim çizgisini takip ederken, hem uluslararası sanat dünyasını hem de Türkiyeli olup da dünyasallaşmış sanat ortamına yüzlerini dönen sanatçıları da kapsayan bir koleksiyon. Koleksiyonu ağırlıkla pentür, heykel, video, neon ve enstalasyon oluşturuyor.
“Eserleri depoda tutmayı çok sevmiyoruz, yaşamak istiyoruz onlarla”
Evinizde sergilediğiniz eserlerin yerini sık sık değiştiriyor musunuz? Aldığınız eserlerle ne kadar süre birlikte yaşıyorsunuz ve ne sıklıkla ev-depo ya da odalar arası yerini değiştiriyorsunuz?
Koleksiyonda çok büyük boyutlu işler de var. Çok kereler dekorasyon ve inşaat işlerine giriştiğimiz oldu bu eserlere yer açmak için. Gerekli oldukça yer mekân değişikliği yapıyoruz, eserleri depoda tutmayı çok sevmiyoruz, yaşamak istiyoruz onlarla.
Koleksiyonunuzu oluştururken profesyonel destek alıyor musunuz? Ya da yakın çevrenizde görüşlerine saygı duyduğunuz, fikrini aldığınız birileri var mı?
Profesyonel ya da amatör destek almıyoruz ama tabii ki fikrine saygı duyduğumuz dostlarımız var.
Satın aldığınız sanat eserlerini nereden buluyorsunuz ve hangi eserleri alacağınıza nasıl karar veriyorsunuz? Hangi galerileri, fuarları ya da platformları takip ediyorsunuz?
Yerli ve dünyanın önde gelen tüm galerilerini, fuarlarını, platformlarını takip ediyoruz.
Dijitalleşme koleksiyonerlik anlayışınızı değiştirdi mi? Bir eseri online mecrada görüp alım yapıyor musunuz?
Yaptığım oldu.
“Sadece koleksiyoner değil, sanatçı da koleksiyonerle tanışmaktan mutlu oluyor bence”
Eserin ardındaki sanatçıyla tanışmak sizin için ne kadar önemli?
Sadece koleksiyoner değil, sanatçı da koleksiyonerle tanışmaktan mutlu oluyor bence.
Koleksiyonerliğe başladığınızdan beri zevkleriniz nasıl değişti? Sanat bilginiz nasıl gelişti ve güçlendi? Ayrıca o dönemden şimdiye sanat dünyasında nelerin değiştiğini düşünüyorsunuz?
Daha klasik dönem eserlerle başladığımız bu yolculuk, çağdaş sanata değişim gösterdi. Hep vurguladığım bilgilenme süreci çok önemli. Sanat yayınlarını takip etmek, galerileri, fuarları, bienalleri gezmek, koleksiyon ziyaretlerine katılmak, müze ziyaretleri, eğitimler, ulusal & uluslararası koleksiyonerlerle kurulan dostluklar, etkileşimler ve bunların hepsine ayrılan çok önemli zaman… Hayat hızlandı, bilgiye erişim çok kolaylaştı, bu da sanat dünyasına hevesli ve meraklı insanların artmasına sebep oldu.
Son aldığınız eser bilgisini bizimle paylaşabilir misiniz? Bu eserde sizi yakalayan şey neydi?
Sinan Logie’nin büyük ebatlı bir işini aldık. Kendisi zaten koleksiyonumuzda yer alan tanıdığımız bir sanatçı.
“Koleksiyonerin içinde yaşadığı toplumla paylaşma sorumluluğu taşıdığını düşünüyorum”
Koleksiyonunuzu sergilediğiniz zamanlar oluyor mu, bu konuda görüşleriniz neler?
Evet, koleksiyon sergisi yaptığımız gibi, zaman zaman grup sergilerine birkaç eser gönderdiğimiz de oluyor. Koleksiyonerin içinde yaşadığı toplumla paylaşma sorumluluğu taşıdığını düşünüyorum.
Okuyuculara Kolekta üzerinden yakın takibe alınacak sanatçılar önermenizi istesek hangi isimleri söylersiniz?
Fırat Engin, Sinanlogie, Ardan Özmenoğlu, Ali Şentürk ilk aklıma gelenler.
Son dönemde takip ettiğiniz sanatçılar kimler?
Herkes.
Henüz hiç eser almamış birine ya da genç koleksiyonerlere tavsiyeleriniz ne olurdu?
Bilgilenmelerini, araştırmalarını, alım için çevreden etkilenmeden, hiç acele etmeden, bilgileriyle hareket etmelerini tavsiye ederim.
